Introductie

De eerder besproken SDGs geven een beeld waar een beweging voor leren voor integrale duurzame ontwikkeling zich op richt en de zeven VCF ontwerpprincipes bieden houvast hoe we die zeventien complexe vraagstukken op een duurzame manier kunnen helpen oplossen. Het laatste begrip dat we hier willen introduceren en waar SPARK mee werkt is de Whole School Approach to Sustainability.

De integrale schoolaanpak biedt een manier van denken om diepgaande veranderingen in de genen van onderwijsinstellingen te krijgen. Het leert ons anders tegen het proces van onderwijs aan te kijken, omdat het stimuleert om de samenhang te zien tussen wat we leren, hoe we leren, waar we leren, van wie en met wie we leren.

In de 20e eeuw was onderwijs een lineair, gesegregeerd gebeuren, dat hoofdzakelijk plaats vond in een school. Jongeren werkten jaar na jaar, vak na vak en niveau na niveau richting de afronding van hun formele onderwijsperiode. Deze tijd van razendsnelle verandering en immens complexe vraagstukken vraagt om een andere zienswijze. De whole schoolapproach verbeeldt een circulair en integraal onderwijsproces.

In een circulair en integraal onderwijs-leersysteem werk je vanuit een gemeenschappelijk gedragen visie (een gemeenschappelijk antwoord op het ‘waarom’) aan afstemming tussen het curriculum, de didactiek, de bedrijfsvoering, de deskundigheidsbevordering van het team en de betrokkenheid van het onderwijs met de ontwikkelingen in de regio, met oog op een bepaald doel (een gemeenschappelijk vastgesteld ‘waartoe’).

Een soortgelijke integrale leerstructuur kan je ook voor bedrijven ontwikkelen. De vijf aspecten die worden verbonden aan de visie en de ambitie van het bedrijf om duurzaam te leren doen en denken vind je dan terug in het product, het productieproces, de bedrijfsvoering, de kennis- en talentontwikkeling van collega’s en de rol en betrokkenheid van het bedrijf in de regio.

Voorbeeld SPARK

Complexe leeropgaven voor duurzame ontwikkeling vragen om een inclusieve en integrale focus. Naast de 5 knoppen waar je aan kan draaien om het onderwijsproces integraal in te richten, kunnen ook leeftijd, niveau, talent, functie en rol complementair aan elkaar zijn.

In de SPARK Eregalerij vind je hier voorbeelden van: leerlingen uit groep 7 en 8 dragen met hun open vragen bij aan een Klimaattop; docenten gaan met hun studenten aan de slag om een waterstofauto te bouwen; facilitaire managers gaan samen met docenten en leerlingen aan de slag om energie te besparen; ondernemers vragen patent aan op een duurzame oplossing die Technasium leerlingen hebben bedacht en bij Claim your Future zoeken MBO, HBO en universitaire studenten elkaar op om een gemeenschappelijke agenda voor de toekomst op te stellen.