BOUWEN AAN EEN DUURZAME BEWEGING

SPARK the movement beweegt mensen om samen te leren en te bouwen aan een circulaire economie en een duurzame samenleving. We richten ons daarbij primair op het onderwijs, maar leren voor duurzame ontwikkeling is een opgave die in het hart van de maatschappij ligt: de vraag hoe we onze aarde leefbaar houden richting de 22e eeuw is een vraag van ons allemaal.

SPARK ontstond in Friesland na het verschijnen van het rapport Parels zonder Ketting . Dit onderzoek liet zien dat de meeste scholen en opleidingen in de provincie hier niet bewust of structureel mee bezig waren. Regio-breed echter groeit de aandacht van bedrijven, overheden, burgers, kunstenaars en kennisinstituten voor het realiseren van een circulaire economie. Het met elkaar bouwen van deze nieuwe economie wordt gezien als een randvoorwaarde om tot een duurzame samenleving te komen. Daardoor ontstond de ambitie om met het onderwijs een beweging te creëren, waardoor jongeren van basisschool tot universiteit uitgenodigd worden om mee te doen aan dit gemeenschappelijke leerproces.

Verder lezen

TOOLS

Starten betekent het vinden van de ‘vonk’ van jouw verhaal en van jullie beweging, en van de synergie tussen wat jou drijft en je medestanders. Hiermee bouw je aan draagvlak, aan het vinden van gemeenschappelijke waarden en de taal om uit te leggen wat je wilt bereiken en waarom. Ook krijg je voor jezelf steeds scherper wie je wilt betrekken en op welke schaal je je wilt richten: is dit je team, jullie organisatie of bijvoorbeeld de regio?

Om een stevige basis te leggen zijn hier drie tools:

  • De gouden cirkel die helpt onderscheid te maken in wat, hoe en waarom je dit doet.
  • De kernwaarden die jullie drijfveren blootlegt.
  • De waardepropositie die voor afstemming zorgt tussen jullie ideeën en de behoeften van degenen die je wilt bereiken.

In deze fase is het belangrijk om zichtbaar te maken wat mensen al doen, of wat jullie zelf initiëren. Door kleine of grote stappen te vieren en in de spotlights te zetten bemoedig je elkaar en ontdekken meer mensen wat ze kunnen doen om aan te sluiten bij jullie beweging.

De tools die je hier vindt helpen je om de beweging voor het leren voor een circulaire economie en een duurzame samenleving goed te beginnen en ook om de beweging door te zetten richting de fase van verbinden. SPARK laat zien wat voor ons de bouwstenen waren in deze fase, ter inspiratie.

TOOLS

Tijdens de startfase lag de nadruk op positioneren, daarna volgde voor SPARK een fase waarin de focus op het verbinden ligt. Het plan ontwikkelt zich tot een praktische beweging waar mensen de meerwaarde van ervaren.

Voorlopers binnen organisaties vinden elkaar en organiseren samen activiteiten. Dit genereert plezier en energie, hetgeen aanstekelijk werkt. De kunst is om deze energie ook te verbinden met mensen buiten de koplopergroep. Het zichtbaar maken van wat er gebeurt in je team, organisatie of regio op het gebied van leren voor duurzame ontwikkeling is essentieel, bijvoorbeeld aan de hand van een ‘wall of fame’ of een eregalerij.

Idealiter zijn de verbindingen die je maakt multi-disciplinair, multi-level en zelfs multi-age; iedereen kan vanuit zijn of haar talent van toegevoegde waarde zijn om het leren voor duurzame ontwikkeling te versnellen. Om te onderzoeken met wie je je kan verbinden om tot een stevige beweging te komen en om de dynamiek te verkennen tussen verschillende personen en organisaties vind je hier de volgende tools:

  • Actiecanvas
  • Mapping
  • Leiderschap voor verbinding

TOOLS

Na het werken aan verbinding kom je in een fase waarin je nadrukkelijker gaat zoeken naar verankering. Hoe borg je jullie beweging binnen het systeem, hoe zorg je ervoor dat duurzaam doen en denken het nieuwe normaal is en blijft – en dat je jezelf als organisatie kunt opheffen?!

Tijdens deze fase zoek je naar kantelpunten waarmee de wil om te veranderen zich zodanig mobiliseert dat niet alleen een paar koplopers er zin in hebben, maar ook de volgers. Veranderen kost moeite en lef, want patronen bieden houvast en zijn gebaseerd op de aanname dat men het goede doet. Dit bevragen is als het indienen van een motie van wantrouwen.

Op weg naar verankering probeer je interventies te bedenken en uit te voeren die effect hebben op het veranderen van patronen, of, nog effectiever, op de structuren en de mentale aannames die de patronen ondersteunen. Dat klinkt abstract, en dat is het ook.

Om je op weg te helpen bieden we hier opnieuw drie tools:

  • De ijsberg
  • Kantelpunten
  • Benchlearning

De overgang naar verankering van leren voor duurzame ontwikkeling is echt lastig, omdat dit om een echte ommezwaai vraagt. Leren voor duurzame ontwikkeling wordt vanzelfsprekend en staat niet meer los van ‘business as usual’. SPARK vertelt waar wij op inzetten en waarom, met welke problemen we kampen en welke succesjes we boeken. We zijn er nog niet, dus tips en ideeën welkom!